Zawał serca a wielonaczyniowa choroba wieńcowa: Rewaskularyzacja z wykorzystaniem FFR lepsza niż w oparciu o obraz angiograficzny

Podczas kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) 2022 w Barcelonie zaprezentowano wyniki wieloośrodkowego, randomizowanego badania FRAME-AMI (FFR Versus Angiography-Guided Strategy for Management of AMI With Multivessel Disease), w którym porównano strategię rewaskularyzacji z wykorzystaniem oceny cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR) oraz standardowej oceny angiograficznej u pacjentów z zawałem mięśnia sercowego i wielonaczyniową chorobą wieńcową. 

Badanie FRAME-AMI przeprowadzono w 14 ośrodkach w Korei Południowej. Włączono do niego 561 pacjentów z zawałem mięśnia sercowego z uniesieniem lub bez uniesienia odcinka ST, leczonych angioplastyką wieńcową (PCI) tętnicy odpowiedzialnej za zawał i mających co najmniej jedną graniczną zmianę w tętnicach wieńcowych, potencjalnie wymagającą rewaskularyzacji. Pacjenci byli randomizowani do grupy badanej, w której rewaskularyzację przeprowadzono pod kontrolą cząstkowej rezerwy przepływu (FFR; n=284) lub do grupy kontrolnej, w której wykorzystano standardową ocenę angiograficzną (n=278). Z badania wykluczono pacjentów z przewlekłym zamknięciem tętnicy wieńcowej, z istotnym zwężeniem tętnicy nieodpowiedzialnej za zawał (przepływ TIMI ≤2), istotnym w ocenie wizualnej zwężeniem pnia lewej tętnicy wieńcowej, definiowanym jako obecność zwężenia >50% średnicy naczynia, we wstrząsie kardiogennym przy przyjęciu lub po zakończeniu leczenia zmiany odpowiedzialnej za zawał, po operacji pomostowania aortalno-wieńcowego oraz z ciężką wadą zastawkową.

Średni wiek włączonych do badania pacjentów wynosił 63 lata, a 84% grupy badanej stanowili mężczyźni. PCI naczynia nieodpowiadającego za zawał wykonano u 60% pacjentów w trakcie początkowej procedury, a u 40% – w drugim etapie leczenia. Średnia liczba stentów implantowanych u jednego pacjenta wyniosła 0,9 w grupie FFR i 1,3 w grupie angiografii (p<0,001). Średnia wartość FFR przed zabiegiem wynosiła 0,78, a po zabiegu – 0,88. Pierwszorzędowy punkt końcowy (zgon z jakiejkolwiek przyczyny, zawał serca lub konieczność pilnej rewaskularyzacji) wystąpił ponad 2-krotnie rzadziej w grupie FFR (7,4%), w porównaniu do grupy angiografii (19,7%; p=0,003) w 3,5-letniej obserwacji (Rycina 1). Analizując poszczególne składowe punktu końcowego, w grupie FFR zaobserwowaną mniej zgonów z jakiejkolwiek przyczyny (2,1% vs. 8,5%, p=0,020) i mniej zawałów serca (2,5% vs. 8,9%, p=0,009). Pilna rewaskularyzacja była wykonywana z porównywalną częstością w obu grupach. Porównywalne korzyści zaobserwowano zarówno u pacjentów z uniesieniem, jak i bez uniesienia odcinka ST.

Wyniki badania FRAME-MI wskazują, że wśród pacjentów z zawałem serca i wielonaczyniową chorobą wieńcową, leczonych pierwotną PCI, rewaskularyzacja pod kontrolą FFR istotnie poprawiła rokowanie, w porównaniu do rewaskularyzacji pod kontrolą angiograficzną. Wyniki te stoją w sprzeczności z uprzednio opublikowanymi wynikami badania FLOWER-MI, w którym u pacjentów z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST wykorzystanie FFR przy PCI zmian nieodpowiedzialnych za zawał nie poprawiano wyników leczenia. Aktualne wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego zalecają pełną rewaskularyzację u pacjentów z zawałem serca i wielonaczyniową chorobą wieńcową. Biorąc pod uwagę sprzeczne wyniki badań FRAME-AMI i FLOWER-MI wydaje się, że w praktyce klinicznej decyzja o rewaskularyzacji w oparciu o FFR lub obraz angiograficzny leży w gestii operatora, z sugestią w kierunku możliwych korzyści z wykorzystania FFR u pacjentów spełniających kryteria włączenia do badania FRAME-AMI. 

Rycina 1. Wyniki badania FRAME-AMI.
Poprzedni Artykuł

ESC 2022 | REVIVED-BCIS2

Następny Artykuł

Konieczne są dokładniejsze algorytmy kwalifikacji pacjentów do inwazyjnych badań tętnic wieńcowych.

Powiązane Artykuły
Total
0
Share