Podczas tegorocznego kongresu American College of Cardiology przedstawiono wyniki randomizowanego badania Altshock-2 porównującego skuteczność wczesnego zastosowania balonowej kontrapulsacji wewnątrzaortalnej (IABP) ze standardowym leczeniem u pacjentów ze wstrząsem kardiogennym (CS) związanym z niewydolnością serca.
Na podstawie dotychczasowych dowodów stosowanie IABP u pacjentów z CS w przebiegu ostrego zespołu wieńcowego jest klasyfikowane jako niezalecane (klasa IIIB wg wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego). Autorzy badania podkreślili, że pacjenci z CS w przebiegu niewydolności serca (HF-CS) stanowią odrębną grupę o innym fenotypie hemodynamicznym, co może wpływać na ich odpowiedź na terapię urządzeniami wspomagającymi krążenie. Istnieją dane sugerujące, że tacy pacjenci mogą odnieść korzyść z zastosowania IABP jako terapii pomostowej do leczenia z użyciem lewokomorowego urządzenia wspomagającego krążenie (LVAD) lub przeszczepienia serca (HRT – heart replacement therapies).
Althsock-2 było prospektywnym, wieloośrodkowym badaniem randomizowanym przeprowadzonym w 7 ośrodkach we Włoszech. Do badania włączani byli pacjenci w wieku 18-75 lat ze wstrząsem kardiogennym w stadium B, C lub D według klasyfikacji SCAI (Society for Cardiovascular Angiography and Interventions). Następnie randomizowano ich do grupy z wczesną implantacją IABP lub grupy kontrolnej, leczonej standardowo lekami z grupy wazopresorów.
Z badania wykluczono pacjentów: we wstrząsie o etiologii septycznej, z zaawansowaną chorobą naczyń obwodowych, CS wtórnym do operacji niekardiologicznej, po przebytym w ciągu ostatniego miesiąca zawale mięśnia sercowego, chorych z podejrzeniem lub udokumentowanym zapaleniem mięśnia sercowego, zatorowością płucną, przewlekłą schyłkową niewydolnością narządową oraz oczekiwaną długością życia < 1 roku.
Pierwszorzędowym punktem oceny końcowej była przeżywalność w obserwacji 60-dniowej lub skuteczne przeszczepienie serca. Drugorzędowe punkty końcowe obejmowały m.in. łączną dawkę zastosowanych leków inotropowych oraz maksymalny czas trwania terapii, a także częstość występowania niewydolności narządowej. Do kryteriów bezpieczeństwa zaliczono wystąpienie poważnych krwawień, powikłań naczyniowych oraz zatorowości systemowej.
Od czerwca 2020 r. do października 2024 r. oceniono 787 pacjentów pod kątem kwalifikacji do badania. Autorzy badania pierwotnie zaplanowali rekrutację 200 pacjentów, jednak po analizie śródokresowej, przeprowadzonej po włączeniu 100 pacjentów, badanie zakończono z powodu braku stwierdzenia korzyści z interwencji. Ostatecznie do grupy IABP przydzielono 53 pacjentów, a do grupy standardowego leczenia 48 pacjentów. Mediana wieku pacjentów wynosiła 60 lat, a 80% uczestników stanowili mężczyźni. U prawie 60% pacjentów rozpoznano kardiomiopatię nieniedokrwienną. Średnia wartość frakcji wyrzutowej lewej komory wynosiła 20%.
W grupie IABP pierwszorzędowy punkt końcowy osiągnęło 81% pacjentów, w porównaniu do 75% w grupie kontrolnej (HR = 0,72; 95% CI 0,31-1,68; p = 0,45). W ciągu 60 dni 37% pacjentów przeszło HRT. Łącznie 16 pacjentów w grupie opieki standardowej (33%) i 21 w grupie IABP (39,6%) zostało poddanych leczeniu pomostowemu do HRT, przy neutralnym efekcie interwencji IABP (P = 0,52). Nie zaobserwowano istotnych różnic między grupami w zakresie drugorzędowych punktów końcowych oraz powikłań. 7,5% pacjentów z grupy IABP i 4,2% z grupy kontrolnej wymagało alternatywnych metod tymczasowego mechanicznego wspomagania krążenia, takich jak Impella lub ECMO.
Wczesna implantacja IABP u pacjentów z CS w przebiegu zaostrzenia przewlekłej niewydolności serca nie wpłynęła istotnie na poprawę przeżywalności ani na odsetek skutecznie przeprowadzonych terapii HRT w porównaniu ze standardowym leczeniem. Zdaniem autorów badania uzyskane wyniki mogą przyczynić się do rewizji aktualnych wytycznych, pozycjonując zastosowania IABP jako terapii pomostowej przed HRT, w klasie zaleceń III przy poziomie rekomendacji B.
Referencje
https://www.acc.org/Latest-in-Cardiology/Journal-Scans/2025/03/24/16/30/sun-330pm-altshock2-acc-2025
